Moslims vragen de gemeente Utrecht om zo snel mogelijk mee te werken aan de komst van een islamitische begraafplaats in Utrecht. Zowel de stichting Bibin – die al een begraafplaats exploiteert in Zuidlaren (Drenthe) – als het Samenwerkingsverband Moskeeën in Utrecht (SMUO) hebben zich gemeld bij de gemeente Utrecht.
Bibin wil in een uiterst geval desnoods naar de rechter stappen om een locatie af te dwingen als de gemeente Utrecht weigert grond ter beschikking te stellen. Voorman Hamed Amrino zegt dat de vraag om volgens islamitische richtlijnen begraven te worden groeit. ,,Anders dan SMUO vragen wij een begraafplaats voor álle moslims, dus niet alleen van Marokkaanse komaf. Er is behoefte aan een gespreid netwerk van begraafplaatsen in Nederland. Over een tijdje raakt onze begraafplaats in Zuidlaren vol. Spreiding van begraafplaatsen maakt ook een einde aan de onwenselijk situatie dat moslims honderden kilometers moeten rijden om hun dierbaren in Drenthe te begraven. We zien dat veel mensen uit de Randstad die keuze nu noodgedwongen maken.’’
Abdelkader el Yandouzi weerspreekt dat SMUO zich alleen sterk maakt voor Marokkaanse moslims. ,,Integendeel. Wij werken samen met vijftien moskeeën – waaronder Turkse – die allemaal hetzelfde voor ogen hebben; de komst van een begraafplaats voor álle moslims.’’
Mekka
Zowel op begraafplaats Kovelswade ((Utrecht-Oost) als Daelwijck (Overvecht) is al een gedeelte ingeruimd om overleden moslims te begraven. Op eerstgenoemde locatie al sinds de jaren 80. Het verschil tussen een islamitische begraafplaats en een traditioneel Nederlandse, is dat de overledenen met hun hoofd richting Mekka moeten liggen. Ook mag er bij een islamitische begraafplaats niet meer dan één persoon in een graf, wat bij Nederlandse begraafplaatsen vaak heel gebruikelijk is. Eeuwige grafrust is een ander verschilpunt. ,,Officieel is het wel geregeld, maar in de kleine lettertjes staat dat na tien of vijftien jaar alsnog controle plaats vinden. Nabestaanden kunnen bij reguliere begraafplaatsen op termijn opnieuw voor kosten komen te staan. Terwijl het bij ons in Zuidlaren voor eeuwig geregeld is. Dat willen we op de vijf plekken in Nederland ook zo regelen.’’
Volgens Utrechtse Abdelkader el Yandouzi (SMUO) stijgt de vraag naar een islamitische begraafplek omdat de derde generaties moslims – anders dan hun ouders en grootouders – in Nederland en niet in het land van herkomst begraven wil worden. ,,Daarnaast zien we ook een toenemende vraag bij bekeerlingen. Er is een groot tekort aan islamitische begraafplaatsen met grafrust in Nederland, en in het bijzonder in Utrecht.’’
Het rondwarende coronavirus versterkt de vraag. Veel oudere moslims zijn bezweken aan het virus, terwijl zij vanwege alle beperkingen niet in hun geboorteland begraven kunnen worden. Ook hij wijst er in een brief aan het stadsbestuur op dat Utrechtse moslims elders in het land begraven moeten worden. ,,Terwijl hun naasten de mogelijkheid willen hebben de graven van hun overleden dierbaren frequent te bezoeken.’’
Alle moslims
SMUO zegt de begraafplaats volledig te willen financieren. ,,De kracht van onze samenwerkingsverband is dat wij niet failliet kunnen gaan, en de continuïteit gewaarborgd is, moskeeën blijven altijd overeind.’’ Bibin hoopt echter ook de voorkeur te krijgen. ,,Omdat wij een non-profit-organisatie hebben neergezet die al naar tevredenheid van iedereen draait.’’
Een voorkeur voor een locatie heeft Amrino – ook woonachtig in Utrecht – niet. ,,Een paar jaar geleden hebben we ingeschreven op een locatie aan de Hamweg in Vleuten. We waren de enige gegadigden, maar onze plannen werden geblokkeerd. Nu staan we er professioneler voor. Of het nou in het bos is of bij een industrieterrein, dat maakt ons niet uit.’’